လူထုစစ္ေၾကာေရး (၁)
ျမန္မာ့ႏုုိင္ငံေရးျပႆနာ မေျပမလည္ အေျဖရွာမရ ျဖစ္ေနရျခင္းရဲ့အေၾကာင္းတရားထဲမွာ ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္မႈ အယူ၀ါဒစြဲမ်ား အဓိက ပါတယ္။ ကမၻာမွာ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၊ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ ႀကီးစုိးလႊမ္းမုိးၿပီး အယူ၀ါဒတုိက္ပြဲမ်ားကာလ ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္ခံရသူမ်ားထဲ ထင္ရွားသူေတြထဲမွာ ဂ်ာမနီက ဟစ္တလာ၊ အီတလီက မူဆုိလီနီ၊ ရုရွားက လီနင္၊ စတာလင္၊ တရုတ္က ေမာ္စီတုန္း တုိ႔ ရွိၾကပါတယ္။ ယင္းပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ အစြဲျပဳၿပီး ႏုိင္ငံတခုုျခင္းအလုိက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဒသဆုိင္ရာအလုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း အုပ္စုကြဲ အုပ္စုဖြဲ႔ ၀ါဒေရးရာတုိက္ပြဲေတြဟာ အေျမာက္အမ်ား ရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္း၊ ေဒသတြင္း နဲ႔ ကမၻာ့စစ္ပြဲႀကီးမ်ားအျဖစ္ အသြင္သ႑ာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚခဲ့ရပါတယ္။ အဆုိပါပဋိပကၡႀကီးမ်ားထဲမွာ လူ႔အသက္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာလည္း ေသေက်ပ်က္စီးခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးသူဟာ ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္မႈကုိ ရြံမုန္းပါတယ္။
ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုံက ဗမာေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိ ယုုံၾကည္မိ၍ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္ အတူတကြေနထုိင္ၾကမယ္လုိ႔ အမ်ားစုသေဘာတူညီမႈနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုုိင္ငံကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စုမဖြဲ႔ခင္မွာပဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမွာ လုုပ္ႀကံခံလုုိက္ရတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိ ပုဂၢဳိလ္ေရး ကုိးကြယ္ယုံၾကည္မႈရွိခဲ့ၾကတဲ့ ရခုိင္မ်ားဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလည္း က်ဆုံးေရာ ျပည္နယ္အဆင့္ေတာင္ မရလုုိက္လုိ႔ ဦးေန၀င္းလက္ထက္ေရာက္မွ အတုအေယာင္ ျပည္နယ္နဲ႔ ေခၽြးသိပ္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိ ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္ယုံၾကည္သူမ်ားထဲမွာ ဦးေအာင္ဇံေ၀နဲ႔ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားေအာက္ ရွိေနခဲ့ၾကၿပီး ဘက္ေျပာင္း ICS လူ႔မလုိင္ႀကီးမ်ားမွာ အဓိက ပါ၀င္ၾကလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ (အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အင္အားစုေတြကုုိ မဆုုိလုုိ။)
ယခုတဖန္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္သမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ၎နည္းတူမ်ား ျဖစ္လာေလမလား ရင္တမမနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနရပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားရင္ ေျမေပၚအတုိက္အခံေတြဟာ ဦးေဆာင္မႈမဲ့ ဘာမွမလုပ္တတ္ မကုိင္တတ္ ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က ျပန္လည္လႊတ္ေပးလုိက္ရင္ အတုိက္အခံ လႈပ္ရွားမႈက ဦးေမာ့လာျပန္ပါတယ္။ ဒါကုိ ေကာင္းေကာင္း သိနားလည္ထားတဲ့ အာဏာရွင္ စစ္ဗုိလ္တစ္စုဟာ ေဒၚစုကုိ ဖမ္းလုိက္၊ ျပန္လႊတ္လုိက္နဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)ေက်ာ္အတြင္း ကစားျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပုံမွတဆင့္ ေမြးထုတ္ေပးလုိက္တဲ့ ဖေအတူသမီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္မႈခံရတဲ့ အထင္ကရ တစ္ဦးျဖစ္လာေနပါတယ္။ ဒီေန႔စစ္အုပ္စုဟာ ဒီပုဂၢဳိလ္ေရးကုိးကြယ္မႈ ေပ်ာ့ကြက္ကုိ အသုံးခ်ၿပီး လူထုကုိ လွည့္စားေနပါတယ္။
ေတာ္လွန္တဲ့တုိင္းရင္းသားအင္အားစုထဲမွာ စစ္အုပ္စုက သူ႔စကားနာေထာင္ လုိက္နာတဲ့ ရုပ္ျပတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ေမြးၿပီး အိမ္ၾကက္ခ်င္း အုိးမဲသုတ္တယ္၊ ခြတ္ခုိင္းတယ္။ လက္နက္ကုိင္နည္းျဖင့္ မေတာ္လွန္ႏုိင္ေအာင္ အခ်င္းခ်င္း သပ္လွ်ဳိၿဖဳိခြဲထားတယ္။ ကခ်င္မွာ KIO/KIA ကေန NDAK, NDA စသည္ျဖင့္ ျပည္သူ႔စစ္ေတြအျဖစ္ ထုတ္ခြဲထားတယ္။ ယခင္ KNU မွာ ပဒုိမန္းရွာလုိ ထက္ျမက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကုိ တဖက္ႏုိင္ငံအထိ သြားေရာက္ၿပီး လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ဒီေန႔မွာဆုိရင္ အစဥ္အလာႀကီးမားခဲ့တဲ့ KNU ကရင္တစ္ဖြဲ႔တည္းကေန KPC, DKBA, နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF) ၊ ေဟာင္သေရာျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔ စသည္ျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္လက္ပါးေစအဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္သြားေစခဲ့တယ္။
မြန္မွာဆုုိလည္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP) ကေန ဟံသာ၀တီျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႔ တျခားေသာ မထင္မရွား ဓားျပလုိလုိအဖြဲ႔ေတြအျဖစ္ ခြဲထုုတ္ပစ္တယ္။ ရွမ္းျပည္မွာလည္း ရွမ္းျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA) ကေန ဦးကုိင္ဖေခါင္းေဆာင္တဲ့ စိန္႔ေက်ာ့ျပည္သူ႔စစ္လုိမ်ဳိးအဖြဲ႔အျဖစ္ ခြဲထုတ္သိမ္းသြင္းလုုိက္တယ္။ ဒါ့အျပင္ သွ်မ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA) လုိမ်ဳိး ဘိန္းဘုုရင္ခြန္ဆာ တပည့္ေက်ာ္ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအဆင့္ရွိယြတ္ဆစ္ ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔လည္း ရွိေနျပန္ပါတယ္။
ဒီရွမ္းႏွစ္ဖြဲ႔ထဲမွာ RCSS/SSA ကုိ NCA အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထုိးခုိင္းၿပီး စီးပြါးေရးမက္လုံးေတြနဲ႔ ေခၽြးသိပ္ထားပါတယ္။ တၿပဳိင္နက္ထဲမွာပဲ SSPP/SSA ကုိၾကေတာ့ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ပါမေရွာင္ ၾကည္း-ေလ စစ္ဆင္ေရးႀကီးမ်ားနဲ႔ စစ္ေရးေလ့က်င့္ခန္းမ်ား လုပ္ေနလုိက္တာ အရပ္သားအျပစ္မဲ့ျပည္သူ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ တေန႔တျခား တုိးလာေနၿပီး၊ ဘုုန္းႀကီးေက်ာင္းကုိပါ လက္နက္ႀကီးက်ည္ေတြ ထိမွန္တဲ့အထိ ျဖစ္လာေနပါၿပီ။
ထုိးစစ္ႀကီးမ်ားဟာ အႀကီးအက်ယ္ တေန႔တမ်ဳိး မရုိးရေအာင္ ကမၻာပတ္ၿပီး လုိက္၀ယ္ထားတဲ့ လက္နက္ေဟာင္း လက္နက္သစ္ေတြကုိ ထုတ္စမ္း ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ)ကေန ခြဲထြက္သြားၾကတဲ့ အဖြဲ႔သုံးဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ (၀သပ) ေခၚ UWSA ၊ မုိင္းလားေခၚ NDAA အဖြဲ႔၊ ကုိးကန္႔တပ္ဖြဲ႔ေခၚ MNDAA အဖြဲ႔တုိ႔မွာ အင္အားေကာင္းတဲ့အဖြဲ႔ႀကီးမ်ားအျဖစ္ ရွိထားၾကပါတယ္။ ဒီသုံးဖြဲ႔ထဲက ကုိးကန္႔ကုုိ ေသးႀကီးမဲႀကီး တုိက္ပါတယ္။
လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႔ထဲမွာ အင္အားအႀကီးဆုံးလုိလုုိျဖစ္ေနတဲ့ UWSA နဲ႔ မုိင္းလားလုိမ်ဳိးအဖြဲ႔ေတြကုိၾကေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က မထိရဲပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ့ဆုိရင္ ဗုိလ္သန္းေရႊကုိ ကယ္တင္ထားတဲ့ တရုတ္ႀကီးက သူတုိ႔ကုိ လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ကုိင္ထားလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါပဲလားဆုုိေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ရွမ္းျပည္ရွိ တျခားလူမ်ဳိးႏြယ္စုေတြမွာလည္း ကုိယ္ပုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ပအုိ၀္မွာဆုိရင္ PNO ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔နဲ႔ PNLO လုိ႔ေခၚတဲ့ ေအာက္တုိဘာ(၁၅)ရက္ေန႔က လက္မွတ္ထုိး သိမ္းသြင္းခံလုုိက္ရတဲ့ ပအုုိ၀္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တုိ႔ ရွိပါတယ္။ ပေလာင္မွာဆုိရင္လည္း ျပည္သူ႔စစ္အျဖစ္ အတင္းအဓမၼအသြင္ေျပာင္းျခင္းခံလုုိက္ရတဲ့ PSLO နဲ႔ လက္ရွိတုုိက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ PSLF/TNLA ဆုိၿပီး ရွိျပန္ပါတယ္။
လားဟူလူမ်ဳိးစုဆုိျပန္ရင္လည္း ျပည္သူ႔စစ္လားဟူအဖြဲ႔နဲ႔ UNFC တပ္ေပါင္းစုုအဖြဲ႔၀င္ LDU အဖြဲ႔ တုိ႔ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ ဒီလုုိနဲ႔ ရွမ္းျပည္အတြင္းမွာ မူးယစ္ရာဇာနဲ႔ စစ္ဘုရင္၀ါဒီေတြကုိ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးၿပီး လူမ်ဳိးစု တခုတည္းအတြင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မတူညီတဲ့လူမ်ဳိးစု တခုနဲတခုၾကားမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရန္တုိက္ေပးထားပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)ေက်ာ္အတြင္းမွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႀကီးရဲ့ စစ္ေရးစြမ္းရည္၊ လက္နက္စြမ္းပကားတုိ႔ကုိ ဗမာမဟုတ္တဲ့လူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ေနပါတယ္။ ကရင္နီ(ကယား)ျပည္ကုိ ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ (KNPP) ကေန ကလလတ၊ နဂၤါးအဖြဲ႔ စသည္ျဖင့္ ျပည္သူ႔စစ္ေတြနာမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ထုိးခြဲထားျပန္တယ္။
ရခုိင္ေတာ္လွန္ေရးဘက္ကုိ ၾကည့္ျပန္ရင္လည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ေခတ္ၿပိဳင္ ကုိလုိနီနယ္ခ်ဲ့ကုိ အတူတကြ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ဦးစိႏၵာ လက္က်န္မ်ားနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးေၾကြးေၾကာ္ၿပီးတုိက္ပြဲ၀င္လာခဲ့တဲ့ (ရမလဖ) အင္အားခ်ိနည္းၿပီးေနာက္ ALP , AIO တုိ႔လုိ ရခုိင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ခုိင္မုိးလင္း၊ ဆရာစံေက်ာ္ထြန္းတုိ႔ဟာ အာဏာရွင္ ဗုိလ္ေန၀င္းလက္ထက္မွာ အေရးနိမ့္ၿပီး က်ဆုုံးခဲ့ရတယ္။
ထုိေနာက္ ၁၉၉၀ ေက်ာ္မွာ ရခုိင္ျပည္တပ္မေတာ္ (Arakan Army) လုုိမ်ဳိး ေဖာ္ထုတ္လာၿပီး၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ခုိင္ရာဇာလုိပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးမွာ ရခုိင္ျပည္အတြက္ အမ်ားျပည္သူတုိ႔ရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ရာ ဗမာစစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔က အိႏၵိယစစ္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ အန္ဒမန္ကၽြန္းမွာ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းကုိ ခံလုုိက္ရပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ပုန္းကုိလုိနီဘ၀က လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတုိက္ပြဲကုိ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားနဲ႔ အားသစ္ေလာင္း ဆက္လက္ဆင္ႏႊဲလွ်က္ပါပဲ။
ယေန႔မွာ တုိင္းရင္းသားတစ္စုံလုံးကုိ တစ္ႏုိင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္လုိ႔ေခၚတဲ့ NCA နဲ႔ ထုိးခြဲလုိက္ၿပီး၊ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔ေပါင္း (၂၁)ဖြဲ႔မွာ (၈)ဖြဲ႔က လက္မွတ္ထုိးသြားခဲ့ရာ လက္မွတ္ထုိးၿပီးအုပ္စုနဲ႔ လက္မွတ္မထုုိးတဲ့အုပ္စုဆုိၿပီး ႏွစ္အုပ္စု ကြဲထြက္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ALP ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးတဲ့ အုပ္စုထဲမွာ စစ္အုပ္စုက သိမ္းသြင္းလုိက္ၿပီး၊ လက္မွတ္မထုိးခုိင္းပဲ ခ်န္ခဲ့တဲ့ AA (ေျမာက္ပုိင္း) နဲ႔ ANC တုိ႔လုိ အဖြဲ႔မ်ားနဲ႔ အိမ္ၾကက္ျခင္း အုုိးမဲသုတ္ ခြတ္ခုိင္းဖုိ႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေဒသအလုိက္ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဗ်ဴဟာကုိ က်င့္သုံးၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အေနအထားပါပဲ။ နားမေထာင္ စည္းရုံးသိမ္းသြင္းလုိ႔ မရတဲ့လူပုဂၢဳိလ္ အဖြဲ႔အစည္းဟူသမွ် အျပတ္ရွင္း အျပဳတ္တုိက္ထုတ္လွ်က္ ရွိေနပါတယ္။ အနားေတာင္ ကပ္ခြင့္မေပးေတာ့ပါဘူး။
ေျမေပၚႏုိင္ငံေရးမွာလည္းပဲ အထင္ကရ အတုိက္အခံ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ခြန္ထြန္းဦးလုိ အသက္(၇၀)ေလာက္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ပုန္ကန္မႈနဲ႔ ေထာင္ဒါဏ္အႏွစ္ (၁၀၀)ေက်ာ္ ခ်မွတ္ကာ ေထာင္ထဲထည့္ထားခဲ့ၿပီးမွ ျပည္ပဖိအားကုိ ေလ်ာ့ခ်ဖုိ႔နဲ႔ သိမ္းသြင္းကစားႏုိင္ဖုိ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္တယ္။
ရခုိင္က ဦးဦးသာထြန္း (ရခုိင္-ျမန္မာ ပ႑ိပ္ႀကီး)ကေတာ့ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာကတည္းက တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကုိ ထိခုိက္ေစတဲ့ေျပာဆုိမႈစသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပကာ ေထာင္ထဲထည့္ၿပီး လုပ္ႀကံလုိက္ပါတယ္။ ေဒါက္တာေစာျမေအာင္နဲ႔ ဦးေအးသာေအာင္ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေရးေကာ္မတီ (CRPP) မွာ ပါ၀င္ခဲ့လုိ႔ ေထာင္နန္းစံခဲ့ၾကရပါေသးတယ္။ ျပည္ပဖိအားေၾကာင့္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ရာ ဦးေအးသာေအာင္မွာ ေထာင္တြင္း ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္နဲ႔အတူ အသံအုိးပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာခ်င္တာက ဘုံရန္သူစစ္အာဏာရွင္မ်ားဟာ ၎တုိ႔အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ညစ္နည္းမ်ဳိးစုံ က်င့္သုံးေနပါတယ္။ ယေန႔တုိင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပၾကတဲ့ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသား၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ လူမႈေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ေျမာက္မ်ားစြာကုိ မတရားပုဒ္မေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးထားၿပီး အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ထည့္ထားပါတယ္။ လက္ရွိမွာ စာရင္းဇယားမ်ားအရ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း (၅၀၀) နဲ႔ အထက္မွာ ရွိပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္ဘက္ကုိ ေဇာင္းေပးၾကည့္မယ္ဆုိရင္ တိေမြးကုဆရာ၀န္(အၿငိမ္းစား) ေဒါက္တာေအးေမာင္ဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလတြင္မွ RNDP ပါတီမွတဆင့္ ရခုိင့္ႏုုိင္ငံေရးႏွင့္ ျမန္မာ့ႏုုိင္ငံေရးေလာကမွာ ေပၚေပၚထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္လာရပါတယ္။
ေဒါက္တာေအးေမာင္တုိ႔ဦးေဆာင္တဲ့ RNDP ပါတီနဲ႔ ဦးေအးသာေအာင္တုိ႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရ ALD ပါတီတုိ႔ဟာ ရခုိင္ျပည္သူလူထုရဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ေတာင္းဆုိခ်က္ လိုလားခ်က္ေတြအရ ႏွစ္ပါတီမွ ANP တစ္ပါတီတည္းအျဖစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလမွာ တရား၀င္ ေပါင္းစည္းၿပီး အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၀ မွာ ေပၚေပါက္လာတဲ့ RNDP နဲ႔ ၁၉၉၀ မွာ ျဖစ္တည္လာခဲ့တဲ့ ALD ပါတီႏွစ္ခုရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ ပါတီႏွစ္ခုစလုံးမွာ ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ကေန ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႔အႀကဳံရွိၾကသူေတြလည္း ေရာယွက္လုိ႔ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက်မွ RNDP ကေန ပါတီေခါင္းေဆာင္ေနရာမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္လာၿပီး ႏွစ္ပါတီေပါင္းစည္းလုိက္တဲ့ ANP မွာလည္း ဥကၠ႒ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္ရာထူးကုိ ရယူထားပါတယ္။
ျပင္းထန္စြာ ႏွိပ္ကြပ္ၿပီး ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ရခုိင္ျပည္သူလူထု ကုိယ္စားျပဳအသံတစ္ခု ထုတ္ေဖာ္ႏုုိင္ဖုိ႔ Platform တစ္ခုုအျဖစ္ RNDP ထူေထာင္စဥ္က ရည္ရြယ္ခဲ့တယ္လုိ႔ သိရွိရပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပဳိင္ခဲ့ျခင္းဟာ ပါတီရွင္သန္ေရးလုိအပ္ခ်က္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခုိင္ျပည္သူမ်ားက အမ်ဳိးသားေရးခံယူခ်က္ ျပင္းျပေလေတာ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တခဲနက္မဲေပးလုိက္ၾကလုိ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းကုိ ကုိယ္စားလွယ္အမ်ားစု ေရာက္ရွိသြားခဲ့ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲကုိေရာက္သြားခဲ့တဲ့ အမတ္လုိင္းနဲ႔ ပါတီလုိင္းက ကြဲျပားလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ထုုိထဲမွာ ပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္လည္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပါ၀င္သြားခဲ့ပါတယ္။ ပါတီလုိင္းက လႊတ္ေတာ္တြင္းေရာက္သြားတဲ့ ပါတီကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ ထိန္းညွိဖုုိ႔ ႀကဳိးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ေရး အဆုိတင္သြင္းရန္၊ လႊတ္ေတာ္က လက္မခံလွ်င္ တုိင္းရင္းသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ား အားလုံး တၿပဳိင္နက္ ႏႈတ္ထြက္ၾကရန္ ဆုိတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားခဲ့တယ္လုိ႔ ေလ့လာသိရွိခဲ့ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္တြင္းေရာက္သြားၾကတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္စည္းရုံးေရးကာလကလုိမ်ဳိး ခုိင္မာမႈမရွိေတာ့ပဲ ခံစားခြင့္နဲ႔ အေဆာင္အေယာင္ မက္လုံး အက်ဳိးစီးပြားမ်ားေအာက္မွာ နစ္ေမ်ာသြား ခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပဲ လႊတ္ေတာ္ ပထမသက္တမ္း (၅)ႏွစ္တာကာလအတြင္း ပါတီတည္ေဆာက္ေရးဟာ လစ္ဟာေနခဲ့ၿပီး၊ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပုိင္းအတြင္း အစာမေက်မႈေတြ မ်ားေနခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒါဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီ ပါတီအဆင့္ အမတ္ေလာင္းေရြးခ်ယ္ပြဲမွာ ထင္ရွားလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ လက္ရွိပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္ဟာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပုိင္းအတြင္း အမ်ားဆႏၵမခံယူပဲ မိမိစိတ္ႀကဳိက္ မဲဆႏၵနယ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ရင္းနဲ႔ မာန္ေအာင္ကၽြန္းသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေလ့လာေတြ႔ရွိရပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာေတာင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံကုိယ္စားျပဳ ထိပ္သီးအဆင့္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္လုိ ကုိယ့္ျပည္ကုိယ့္ေျမရွိ (၁၇)ၿမဳိ႕နယ္မွာ ဘယ္ေနရာကပဲၿပဳိင္ၿပဳိင္ ႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ထားခဲ့ပုံ ေပၚပါတယ္။ ဒီစိတ္ဓာတ္အတုိင္းဆုုိရင္ေတာ့ ေလးစားအသိမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုျဖစ္လာေနတာက ေဒါက္တာေအးေမာင္မွာ မဲရႈံးနိမ့္ခဲ့ရလုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူလူထုက ၀မ္းနည္းေက်ကြဲမႈ ႀကီးစြာ ျဖစ္ေနရၾကရတယ္၊ စိတ္ပ်က္အားငယ္ေနၾကရတယ္ စသည္ျဖင့္ လူမႈကြန္ယက္အတြင္း လုိင္းတင္ေပးလုုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မာန္ေအာင္မဲဆႏၵနယ္က ေဒသခံလူထုကုိ ေတာင္ပုိင္း-ေျမာက္ပုိင္း လူမ်ဳိးေရးအစြဲ ဗမာအလုိေတာ္ရွိမ်ားသဖြယ္ ဆဲဆုိမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့တယ္၊ တဆက္တည္းမွာပဲ ပါတီေအာင္ႏုိင္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္ကုိ ပစ္မွတ္ထားလာၿပီး အစီးမကပ္ေသးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းအက္ေၾကာင္းကုိ ပုိၿဖဲျပလုုိက္ပါေတာ့တယ္။
ဒါနဲ႔ပဲ ရပ္တန႔္ေနပါ့မလားလုိ႔ ၾကည့္လုုိက္ေတာ့ မရပ္ပါဘူး။ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ မဘသဘုန္းႀကီးေတြနဲ႔ လာႀကဳိၿပီး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ၊ ဗီႏုိင္းပုိစတာေတြမွာ အစြန္းေရာက္အေရးအသားေတြနဲ႔ လူထုေထာက္ခံပြဲလုိမ်ဳိး လုပ္ျပတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပါတီဗဟုိေကာ္မတီတခုလုံးမွာ သူမဲရႈံးရတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အတြင္းစည္းမွာ ေက်ေက်လည္လည္ သုံးသပ္ေျဖရွင္းရင္ ၿပီးတဲ့ကိစၥကုိ မေက်နပ္မႈရွိေနတဲ့ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းအခ်ဳိ႕ကုိ သြယ္၀ုိက္ရည္ညႊန္းၿပီး ပါတီတြင္းေလွနံႏွစ္ဖက္နင္းတဲ့လူေတြ ရွိေနတယ္၊ အတြင္းလုပ္ႀကံမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ စသည္ျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆုိမႈေတြနဲ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ကိစၥကုိ မီဒီယာကေနတဆင့္ တာေ၀းပစ္ အေျမာက္ႀကီးထုသလုိ လုိင္းတင္လာပါတယ္။ ဒါနဲ႔လည္း မၿပီးေသးပါဘူး။ စစ္ေတြၿမဳိ႕ေပၚမွာ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကုိ လူထုုေထာက္ခံပြဲ လုပ္ရန္ဆုိၿပီး ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီကုိ အႀကီးအက်ယ္ စုဖြဲ႔၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ၿပီး အုပ္စုတုိက္ပြဲလုိလုိ ဆင္ႏႊဲမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျပသေနပါတယ္။
တျခားအႏုိင္ရပါတီမ်ားဟာဆုိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ကာလမွာ ေရွ႕ဆက္ဘယ္လုိလုပ္ေဆာင္သြားမွာ ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပါတီအတြင္း ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လူထုကုိ ခ်ျပသင့္တာေတြကုိ ခ်ျပေနတာကုိလည္း ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။
ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဥကၠ႒တစ္ဦးအေနနဲ႔ လာမယ့္သက္တမ္းအတြင္းမွာ ပါတီအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္အစီအစဥ္ေတြကုိ လူထုသုိ႔ ခ်ျပေနရမယ့္အစား မေရာင္ရာဆီလူးအလုပ္ကုိ လုိက္လုပ္ေနသလုိ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေျပာလက္စ ဆက္ေျပာလုုိက္ပါေတာ့မယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံေအာက္က က်င္းပတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း၊ မေအာင္ႏုိင္ျခင္းဟာ ရလဒ္မဟုုတ္ေသးဘူး။ ကၽြန္န႔ံ တေထာင္းေထာင္း ထေနတုန္းပါပဲ။ ကၽြန္မွာမွ ရုိးရုိးကၽြန္မဟုုတ္၊ (စစ္ကၽြန္၊ စစ္ကၽြန္)။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဒီမုိကေရစီက်င့္စဥ္မ်ား လက္ေတြ႔ေလ့က်င့္ခန္းအဆင့္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေခၽြးထြက္မ်ားမွ ေသြးထြက္နည္းမွာပါ။
အားစုိက္ၿပီးေလ့က်င့္ခန္း၀င္ခဲ့ၾကတာကုိ တန္ဖုိးထား ေလးစားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမတ္မျဖစ္၊ ၀န္မင္းမလုပ္ရ၊ မွန္းထားတဲ့ (သုုိ႔) ေနျပည္ေတာ္(ၾကက္ေျပး)က ခုိင္းထားတဲ့အတုိင္း ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မျဖစ္လုိက္ရလုိ႔ ၀ုိင္းႀကီးပတ္ပတ္ ဒူေ၀ေ၀ လုိက္လုပ္မေနပါနဲ႔။ လူထုက ေမာလွၿပီ။ ဆင္းရဲတြင္းထဲမွာ ဒုကၡမ်ဳိးစုံေ၀ေနတာပါ။ ႏြားေျပးရာမွာ ဖ်ာဆုိးလြင့္ေနရသလုိမ်ဳိး မလုပ္ပါနဲ႔ေတာ့။
တစ္ႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာ ေရြးေကာက္ပြဲမဲရလဒ္ကုိ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က တရား၀င္ အတည္ျပဳခ်က္ေတာင္ မလုပ္ရေသးတဲ့အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ေဒါက္တာေအးေမာင္ရဲ့ ဒီလုိအေရြ႕ေတြဟာ သေဘာရုိးဟုတ္၊ မဟုုတ္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ မဲဆႏၵနယ္အမ်ားစုမွာ ပါတီအႏုိင္ရခဲ့တာကုိ ဂုဏ္ယူေနမဲ့အစား မိမိပုဂၢဳိလ္ေရးရွဳံးနိမ့္မႈအေပၚမွာပဲ ဒီလုိလႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္လာေနတာက ဘာကုိဦးတည္ေနတာလဲလုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ မ်ားစြာ ျဖစ္လာေနပါၿပီ။ ခင္ဗ်ားကုိ ေထာက္ခံပြဲလုပ္သလုိမ်ဳိး တျခားလူေတြလည္း လုပ္တတ္ပါတယ္။ အေပါစားႏုိင္ငံေရးမွာ မသာယာပါနဲ႔။
ဒါေၾကာင့္ တိေမြးကု(အၿငိမ္းစား)ေဒါက္တာေအးေမာင္ခင္ဗ်ား…. ေအာက္ပါေမးခြန္းမ်ားကုိ ေျဖဆုိရန္ လူထုုစစ္ေၾကာေရး ၀င္လုိက္ပါရေစ။
#အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး#
Vat. Rt. Dr. ေအးေမာင္ မရွိလွ်င္ ရခုိင္ႏုိင္ငံေရး ေသေတာ႔မည္လား?
ANP ဆက္လက္မရပ္တည္ႏုိင္ၿပီလား?
လက္ရွိပါတီဥကၠ႒တာ၀န္ကုိ ဆက္လက္မထမ္းေဆာင္ခ်င္၍လား?
ႏုိ၀င္ဘာ(၈)ရက္ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကုိ လက္မခံႏုိင္၍လား?
ANP ေအာင္ပြဲလုပ္ရမည့္အစား Dr.ေအးေမာင္ရႈံးနိမ့္မႈအတြက္ အားေပးေထာက္ခံပြဲပဲ ျဖစ္ေနရတာလဲ?
ANP မွာ Dr.ေအးေမာင္ တစ္ဦးတည္း ရႈံးနိမ့္သြားရလုိ႔လား?
#လႊတ္ေတာ္တြင္း၊လႊတ္ေတာ္ပ#
၂၀၀၈-ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ စစ္ကၽြန္ဘ၀ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္းမရလွ်င္ လႊတ္ေတာ္ပနည္းလမ္းကုိ သုံးလုိ႔ မရဘူးလား?
#ဘဂၤလီျပႆနာႏွင့္သူရဲေကာင္း၀ါဒ#
ဘဂၤလီျပသနာကုိ အေၾကာင္းျပဳ ဘာသာေရးမႈိင္းတုိက္ပြဲေအာက္မွာ ကုုလားဆန္႔က်င္ေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားသူရဲေကာင္းဘြဲ႔ကုိပဲ ခံယူေတာ့မွာလား?
ဘဂၤလီ လူ၀င္မႈျပႆနာေျဖရွင္းေရးအတြက္ ပါတီမူ၀ါဒ နဲ႔ အေျဖကုိ စနစ္တက် မခ်မွတ္ပဲ လူပိန္းအႀကဳိက္ပဲ ဘာေၾကာင့္လုိက္လုပ္ေနရတာလဲ?
#ပါတီတြင္းဒီမုိကေရစီ#
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ မေနပဲ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္ဖုုိ႔ ဆင္းလာတုန္းက ပါတီအတြင္း အမ်ားဆႏၵသေဘာထားကုိ ရယူခဲ့ပါသလား?
ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္သိမ္းပုိက္ေရးႏွင့္ ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ ပါတီအတြင္း မဟာဗ်ဴဟာအစီအစဥ္ကုိ ပါတီ CEC အတြင္း စနစ္တက် ခ်မွတ္ခဲ့ပါသလား၊ ခ်မွတ္ခဲ့လွ်င္ လူထုသုုိ႔ ယင္းအစီအစဥ္ကုိ ခ်ျပမႈ ရွိပါသလား?
#၆-ပြင့္ဆုိင္ေဆြးေႏြးပြဲ#
ဦးသိန္းစိန္၏ ဟန္ျပ အပြင့္ႏုိင္ငံေရးကစားကြက္မွာ (၆)ပြင့္ဆုိင္ထဲ တစ္ပြင့္ပါ၀င္ ကစားတုန္းက ပါတီအတြင္း ကစားကြက္မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ေဆြးေႏြးခ်ျပ သေဘာထားရယူမႈ ရွိခဲ့ပါသလား?
#သဘာေရးႏွင့္ႏုိင္ငံေရးအယူ၀ါဒ#
လူမ်ဳိးေရးအစြန္းေရာက္မႈေၾကာင့္ အမ်ားေ၀ဖန္မႈခံေနရတဲ့ မဘသ နဲ႔ တပူးပူးတတြဲတြဲ လုပ္ေနရတာက ႏုိင္ငံေရးမွာ ဘာသာေရး၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈကုိ သေဘာတူလုုိ႔လား၊ သုုိ႔တည္းမဟုုတ္ ဘာသာေရးကုိအေျခမခံေသာႏုုိင္ငံေရး Secularism ကုိ မေထာက္ခံလုိ႔လား?
ျမတ္မင္းခုိင္
(Myat Min Khaing – Facebook မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
EmoticonEmoticon