ကိုလိုနီေခတ္ကလား၊ လြတ္လပ္ေရး ေခတ္ဦးကလား မေသခ်ာ။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို အေငၚတူးထားေသာ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ရွိခဲ့သည္ဟု ၾကားဖူးသည္။ ‘ဗမာျပည္ ပါတီေတြကမ်ား’ ဆိုလားပင္။ သီခ်င္းထဲက အတိုင္းပင္ ဗမာျပည္မွာလား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက အေတာ္မ်ားသည္။ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး ပထမဆံုးက်င္းပခဲ့ေသာ ၁၉၅၁-၅၂ ေရြးေကာက္ပဲြ မွာပင္ ပါတီေပါင္း ၁၂ ခု ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ အာဏာရပါတီ (ဖဆပလ) ကို အတိုက္အခံပါတီ ၁၁ ခုက ႀကိဳတင္ညိႇႏႈိင္း တိုင္ပင္ျခင္းမရွိဘဲ ၿပိဳင္ခဲ့ၾကရာ
သဘာဝက်စြာပင္ ဖဆပလသာ အႏိုင္ရခဲ့သည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပဲြ (၁၉၅၆) တြင္ေတာ့ တပ္ေပါင္းစု (ပမညတ) ျဖင့္ ယွဥ္ခဲ့ရာ ျမန္မာ့ပါလီမန္တြင္ ပထမဆံုး အတိုက္အခံေပၚလာသည္။ ပိုဘက္စံု၊ ပိုရင့္က်က္လာသည့္ သေဘာဟု ဆိုႏိုင္သည္။ တတိယအႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပဲြ (၁၉၆၀) တြင္ကား အာဏာရပါတီ ႏွစ္ျခမ္း ကဲြသြားသည္။ ဒီမိုကေရစီလည္း ျပည္ဖံုးကား က်သြားခဲ့ရသည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၆ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာမွ က်င္းပခဲ့ေသာ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ တြင္ကား ပါတီေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ေပၚလာသည္။ ထိုသည္၏ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာမွ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ ၂၀၁၀ တြင္မူ NLD သပိတ္ေမွာက္သည့္ ၾကားကပင္ ပါတီေတြ မနည္းမေနာ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ ေဟာ ယခုလာေတာ့မည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္မူ ပါတီေပါင္း ၉၀ ေက်ာ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည္ဟု သိရသည္။ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ တစ္သီးပုဂၢလ ယွဥ္ၿပိဳင္သူဦးေရ အမ်ားဆံုး ဟုလည္း သိရသည္။ စုစုေပါင္း ၃၂၃ ဦးရွိသည္။ ဤတြင္ ေမးသင့္ေမးထိုက္ေသာ အေမး ပုစၦာတစ္ရပ္ ေပၚလာရေတာ့သည္။ ‘ဘာ့ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္တြင္ ပါတီေတြ ဤမွ်ေပါရပါသနည္း’ အေၾကာင္းရင္းခံ ႏွစ္ရပ္ႏွင့္ ဆိုင္ပါလိမ့္မည္။ ‘ဒီမိုကေရစီ မရင့္က်က္ျခင္း’ ႏွင့္ ‘ဒီမိုကေရစီ အဆက္ျပတ္ျခင္း’။
မရင့္က်က္ေသာ ဒီမိုကေရစီတြင္ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းေရးဓေလ့ မထြန္းကား။ ဒါ႔ေၾကာင့္ ပါတီေတြ မ်ားရသည္။ ဤအေျခအေနကို ပိုဆိုးေစသည္မွာ ဒီမိုကေရစီ အဆက္ျပတ္ျခင္း။ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါတီေတြ မ်ားေနသည္ကား အမွန္ပင္။ ဤအတိုင္း ဆိုလွ်င္ လူအမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကေသာ ပန္းတိုင္သို႔ ဘယ္ပံု ဦးတည္ၾကမည္နည္း။
ျမန္မာ့ေခတ္သစ္သမိုင္းက ေပးထားေသာအေျဖ ရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ‘တပ္ေပါင္းစုႏိုင္ငံေရး...’ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး အႀကိဳကာလ၊ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု အားလံုးေလာက္ကို ဖဆပလ အလံေတာ္ေအာက္ စုစည္းႏိုင္ခဲ့ရာမွ လြတ္လပ္ေရးအထိ ဦးတည္ႏိုင္ခဲ့သည္။ (ပထမေရႊေခတ္)။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္၊ ဒုတိယအႀကိမ္ႏွင့္ တတိယအႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ၾကားတြင္ ‘ပမညတ’ အဖဲြ႕ႀကီး တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ရာမွ တစ္စံုတစ္ရာ ရင့္က်က္လာေသာ ဒီမိုကေရစီကာလငယ္။ (ဒုတိယေရႊေခတ္) ရွားရွားပါးပါး ဤႏွစ္ႀကိမ္သာ ရွိသည္။
စုဖဲြ႕ပံုမ်ား (ပါတီ၊ တပ္ဦး၊ တပ္ေပါင္းစု)
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါတီ၊ တပ္ဦး၊ တပ္ေပါင္းစု စသျဖင့္ အမည္နာမ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ရွိခဲ့ၾကပါသည္။ အမွန္စင္စစ္ အဆိုပါ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားမွာ အမည္နာမ မတူၾကသလို စုဖဲြ႕ပံုခ်င္းလည္း တူညီၾက သည္မဟုတ္ပါ။ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ရပ္ အေနႏွင့္ ‘အနာဂတ္လားရာအျမင္’ (Vision) လည္း တူမည္၊ သတ္မွတ္ထားေသာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုႏွင့္ ဆိုင္သည့္ ‘မစ္ရွင္’ (Mission) လည္း တူမည္၊ အဆိုပါမစ္ရွင္ကို ဦးတည္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည့္ ‘မဟာဗ်ဴဟာ’ (Strategy) လည္း တူမည္ ဆိုလွ်င္ ယင္းအဖဲြ႕အစည္းကို ‘ပါတီ’ (Party) ဟု သတ္မွတ္သည္။ အနာဂတ္ လားရာအျမင္၊ ဗစ္ရွင္ မတူသည့္တိုင္ မစ္ရွင္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ တူလွ်င္ အဆိုပါ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားကို ‘တပ္ဦး’ (Fraternal Unity) ဟု သတ္မွတ္သည္။ (ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံု ပါတီတို႔ကို တစ္ပါတီတည္း ေပါင္းစည္းရန္ ျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ ‘ေတာ္လွန္ေရး တပ္ဦး’ မွာ ဤသေဘာပင္ ျဖစ္သည္)။ ဗစ္ရွင္းမတူ၊ မစ္ရွင္ခ်င္း တူသည့္တိုင္ အဆိုပါမစ္ရွင္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ မဟာဗ်ဴဟာခ်င္း မတူလွ်င္မူ ‘တပ္ေပါင္းစု’ (Front) သာျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၾသဇာႀကီးခဲ့ေသာ ‘ဖဆပလ’ မွာ တပ္ေပါင္းစုသာ ျဖစ္သည္။
ဤေနရာတြင္ စကားအလ်ဥ္းသင့္လာ၍ ဖဆပလထဲမွ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ ထုတ္ပစ္ရသည္ကို ျပန္ေဆြးေႏြးလိုသည္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား အပါအဝင္ ဖဆပလအမႈေဆာင္အဖဲြ႕က ဘုရင္ခံ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔စ္၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ပါဝင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ရာ အိႏၵိယ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ‘ဤလုပ္ရပ္မွာ စက္တင္ဘာသပိတ္ကို သစၥာေဖာက္ရာ ေရာက္သည္။ လြတ္လပ္ေရးကို ေက်ာခိုင္းရာေရာက္သည္’ စသည္ျဖင့္ ေဝဖန္သည္။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီက ဤေဝဖန္ခ်က္ကို ကြန္ျမဴနစ္ ေန႔စဥ္သတင္းစာတြင္ ဘာသာျပန္ၿပီး ထည့္သည္။ ဤလုပ္ရပ္မွာ ဖဆပလ ဖဲြ႕စည္းပံုဥပေဒပုဒ္မ (၆) ကို ခ်ဳိးေဖာက္ရာေရာက္သည္ ဟုဆိုကာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ဖဆပလမွ ထုတ္ပစ္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အမွန္စင္စစ္ အဆိုပါ ပုဒ္မ (၆) ျဖစ္ေပၚလာရသည္မွာ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ သခင္စိုးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဖဆပလ ပထမ ညီလာခံအတြင္း ဦးဘေဘႏွင့္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိတို႔က ဒိုမီနီယံေတာင္းခဲ့ရာ ဤအေၾကာင္းကို သခင္စိုးက ကြန္ျမဴနစ္ ေန႔စဥ္သတင္းစာမွ ‘ဒိုမီနီယံ ဦးဘေဘကို လိပ္ေက်ာက္မီးျဖင့္ ေဆာ္ၿပီ’ ဆိုၿပီး ပယ္ပယ္နယ္နယ္ ေဝဖန္သည္။ သို႔အတြက္ ‘ေနာင္တြင္ ပါတီတြင္း အကဲြအၿပဲကို ျပင္ပသတင္းစာမွ မေဝဖန္ရ’ ဆိုေသာ ပုဒ္မ(၆) ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအရ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေဝဖန္ခ်က္မွာ မွားသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးေသာ စုဖဲြ႕ပံုအရမူ တပ္ေပါင္းစုသေဘာကို ေက်ာ္ၿပီး တပ္ဦးသေဘာ ေရာက္သြားသည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဤသေဘာကို ‘ညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု အတြင္း ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ျပႆနာ’ (Self-determination in the United Front) ဟု ေခၚသည္။ သို႔တေစ ရွစ္ေလးလံုးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေရးတြင္မူ တပ္ေပါင္းစုအခန္းက႑မွာ ေပ်ာက္ျခင္းမလွ ေပ်ာက္ေနခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပထမဆံုး အႀကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ဖူးသူ ဦးေထြးျမင့္ မကြယ္လြန္မီ 7Day ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္မူ NLD ကို မူလထူေထာင္သူမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပါတီမဟုတ္၊ တပ္ေပါင္းစုသာ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာခဲ့ဖူးသည္။
ရွစ္ေလးလံုးအလြန္ ႏိုင္ငံေရး
မွတ္မိၾကဦးမည္ ထင္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေစာေမာင္ လက္ထက္က ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးလိုေၾကာင္း ကမ္းလွမ္းခဲ့ရာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးက ‘ႏိုင္ငံေရးပါတီက ၂၀၀ ေက်ာ္၊ ကြၽန္ေတာ္က တစ္ေယာက္တည္း ဘယ္လိုေတြ႕မလဲဗ်ာ’ ဟု ညည္းညည္းညဴညဴ ေျပာဆိုခဲ့ရာ ပါတီအမ်ားစုက ‘ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္’ ကို မိမိတို႔ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ သေဘာထားေၾကာင္း၊ သူမႏွင့္ ေတြ႕လွ်င္ပင္ လံုေလာက္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ ဤတြင္ ေျပာလိုသည္မွာ NLD ၏ မူလရည္မွန္းခ်က္မွာ တပ္ေပါင္းစုသေဘာ ျဖစ္႐ံုမွ်မက ပါတီအမ်ားစု ကိုယ္တိုင္ကလည္း NLD ဦးေဆာင္မည့္ တပ္ေပါင္းစုကို ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ထင္ရွားေစလို၍ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ႏွင့္တိုင္ တပ္ေပါင္းစု ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ထိုစဥ္က NLD ၏ ေျခလွမ္းမ်ားမွာ (ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဆိုရလွ်င္) အားရစရာ မရွိပါေခ်။ NLD ႏွင့္ မဟာမိတ္ျဖစ္လိုလွ်င္ ေလွ်ာက္လႊာတင္ရမည္ ဟူ၍ပင္ ၾကားသိရသည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် တူရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ပူးတဲြေဆာင္ရြက္ၾကမည့္ Joint action ေလာက္ႏွင့္သာ ေက်နပ္ခဲ့ရပါသည္။
NLD ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ လႈပ္ရွားခြင့္ ရလာတာ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္မူ ဆိုခဲ့ပါ Joint action မ်ဳိးကိုပင္ ပီပီသသ မေတြ႕ရပါေခ်။ (အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္သာ လက္တဲြႏိုင္ခဲ့သည္။) တပ္ေပါင္းစု သေဘာထက္ ပါတီအေနႏွင့္သာ ဦးေဆာင္လိုသည္ကို သတိျပဳမိသည္။ ဤတြင္ စဥ္းစားဖို႔ရွိသည္မွာ NLD အေနႏွင့္ အဘယ့္ေၾကာင့္ တပ္ေပါင္းစု ႏိုင္ငံေရးကို အားမသန္ပါသနည္း ဆိုေသာ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၾသဇာႀကီးခဲ့ေသာ ရယ္ဒီကယ္ၾသဇာမ်ားကို ဆဝါးမိ၍ ခပ္ကင္းကင္း ေနလိုသေလာ... စဥ္းစားစရာ ရွိသည္။ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္လည္း သူတို႔ လြတ္ခါစေလာက္ကပင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ထူေထာင္သင့္ေၾကာင္း စာေရးသူ ေရးခဲ့ဖူးသည္။ (သူတို႔တစ္ေတြ အိမ္အျပန္ ေဆာင္းပါး) သို႔တေစ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ သူတို႔တစ္ေတြမွာ NLD ၏ ဦးေဆာင္မႈႏွင့္သာ သြားလိုသည့္သေဘာ ရွိသည္။
ယခုလို ေရြးေကာက္ပဲြနီးေတာ့မွ NLD အလံေတာ္ေအာက္မွ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ဖို႔ လုပ္လာရာ ထင္မထားတာေတြ ျဖစ္ကုန္သည္။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဦးကိုကိုႀကီး၏ 7 Day Interview ကို ဖတ္ရရာ ‘မဲကဲြမွာစိုး၍ ေရြးေကာက္ပဲြ မဝင္’ ဆိုသည္ကို ေလးစားသည္။ ‘ပါတီေထာင္မည္’ ဆိုသည္ကို ႀကိဳဆိုသည္။ မွန္သည္။ ပါတီက စရပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ပါတီမွ်ေလာက္ႏွင့္ ကိစၥၿပီးမည္မဟုတ္။ ပါတီကို အေျခခံၿပီး ေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ တပ္ေပါင္းစု လမ္းေၾကာင္းကို အသက္ သြင္းရပါလိမ့္မည္။ ဤသည္ပင္ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္မ်ဳိးဆက္၏ သမိုင္းဆိုင္ရာ တာဝန္ဟု ယူဆသည္။
ေက်ာ္ဝင္း
EmoticonEmoticon