ရခိုင္ - ျမန္မာ ပ႑ိတ္ ဦးဦးသာထြန္း (၁၉၁၇ - ၁၉၉၀) ၏ သမိုင္းအက်ဥ္း

(14/08/2018)

(၂၀၁၈) ခုႏွစ္၊ ဩဂတ္(စ္) လ (၁၄) ရက္ေန႔ သည္ ရခုိင္ - ျမန္မာပ႑ိတ္ ဦးဦးသာထြန္း စစ္ေတြ အက်ဥ္းေထာင္၌ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရေသာ (၂၈) ႏွစ္ေျမာက္ ဝမ္းနည္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္ ေန႔ျဖစ္သည္။

ဦးဦးသာထြန္းကို ရခုိင္ျပည္၊ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေညာင္ပင္ေဈးရပ္ကြက္၌ ဖခင္ ဦးေကာင္းစံရႊီ၊ မိခင္ ေဒၚေအာင္ႂကြဇံတို႔မွ (၁၉၁၇) ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ (၂၃) ရက္ ေသာၾကာ ေန႔တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။

တဦးတည္း ေသာ သားလည္းျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္မွစ၍ အဖိုးျဖစ္သူ ရာဇဝင္ ဆရာႀကီး ဦးသာထြန္းေအာင္က ရခုိင္ရာဇဝင္ ေဆးက်မ္း၊ နကၡတ္က်မ္း၊ ပူရာဏ္က်မ္းမ်ားကို ႏႈတ္ တိုက္အာဂံု သင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ နဝမတန္းတြင္ ပညာ သင္ၾကားေနစဥ္ ဖခင္ ကြယ္လြန္သြားသျဖင့္ ေက်ာင္း မွ ထြက္လုိက္ရၿပီး သကၠဋ၊ ပါဠိ၊ သမိုင္း၊ အင္း၊ ေဗဒင္ႏွင့္ အျခားေလာကီ ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားေလ့လာ ဆည္းပူးခဲ့သည္။

(၁၉၅၀) ခုႏွစ္မွ (၁၉၅၅) ခုႏွစ္ထိ မူလတန္း ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ (၁၉၅ ၅) ခုႏွစ္မွ (၁၉၇၇) ခုႏွစ္ထိ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေရွ႕ေဟာင္း သုေတသန ဌာနခြဲတြင္ ရခုိင္ - ျမန္မာ ပ႑ိတ္ အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

(၁၉၇၇) ခုႏွစ္မွ (၁၉၈၃) ခုႏွစ္ထိ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနခြဲတြင္ အၾကံေပးအျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

(၁၉၈၀) ခုႏွစ္မွ (၁၉၈၃) ခုႏွစ္ထိ ရခိုင္ ေဝသာလီၿမိဳ႕ေဟာင္း တူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းတြင္ ကိုယ္ တိုင္ကိုယ္က် ပါဝင္္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ယခုလက္ရွိ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေရွးေဟာင္း သုေတသနျပတိုက္ႀကီးမွာ ဆရာႀကီး စုေဆာင္း၊ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ျပတိုက္ႀကီး ျဖစ္သည္။

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ဘုရားသမိုင္း (၁၃၀၁ ခုႏွစ္ပံု ႏွိပ္)၊ ဦးရာဇ္ေတာင္ ဘုရားသမိုင္း (ပံုႏွိပ္)၊ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕ ဘုရားသမုိင္းက်မ္း ျပင္ဆင္၊ ျဖည့္စြက္ခ်က္ (ပံုႏိွပ္)၊ (၁၉၅၂-၅၃) ရကၡိဳင္အမ်ိဳးသမီးသူရဲေကာင္း အတၳဳပၸတၱိ (၁၉၅၃-၅၄) (ပံုႏွိပ္)၊ ရကၡိဳင္ရာဇဝင္ သေခၤပက်မ္း (၁၉၅၄-၅၅) (ပံုႏွိပ္)၊ ဝသဲဘုရားသမိုင္း (ပံုႏွိပ္)၊ ရွင္သတ္ဘုရားသမိုင္း (ပံုႏွိပ္) တို႔ကို ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့ သည္။

ရကၡိဳင္ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္၊ ရကၡိဳင္ရာဇဝင္ လကၤာ ဘာသာျပန္၊ ရကၡိဳင္ ဒဂၤါးမ်ား (ဘာသာျပန္)၊ ရခိုင္ျပည္ ဓာတ္ေတာ္ ဘုရားေစတီမ်ားႏွင့္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ တန္ခိုး ႀကီးဘုရားမ်ား သမိုင္းက်မ္းစာမ်ားကို ေရးသားျပဳစုၿပီး ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ဆာထြန္းေအာင္ေက်ာ္သို႔ ေပးအပ္ ခဲ့သည္ဟု သိရပါသည္။

အံေတာ္ဘုရား သမိုင္းက်မ္း၊ သဲတက္ ဘုရား သမိုုင္းက်မ္း၊ ထီးေတာ္မိုး ဘုရားသမုိင္းက်မ္း၊ ေဘာင္း ဒြတ္နတ္ေတာင္ ဘုရားသမိုင္းက်မ္း၊ ေဝသာလီ ဘုရား ႀကီး သမိုင္းက်မ္း၊ သိမ္ေတာ္ႀကီး ဘုရားသမိုင္းက်မ္း၊ မဟာထီးဘုရား သမိုင္းက်မ္း၊ ပါးေတာ္ ဘုရားသမိုင္း က်မ္း၊ သွ်စ္ေသာင္း ဘုရား သမိုင္းက်မ္း၊ မဂၤလာဓာတ္ ေရႊကူဘုရားသမိုင္းက်မ္း တို႔ကို လကၤာ၊ စကားေျပ၊ ေမာ္ကြန္း စသည္တို႔ျဖင့္ ေရးသား ထုတ္ေဝခဲ့သည္။

ဓညဝတီ မဂၢဇင္းတြင္ စာတည္း အျဖစ္ တာဝန္ ယူခဲ့သည္။ ဓညဝတီစာေစာင္၊ ဓညဝတီ မဂၢဇင္း၊ ရခိုင္တန္းေဆာင္ မဂၢဇင္း၊ မႏၲေလး ျပည္သူ႔ ဂ်ာနယ္၊ ရန္ကုန္ မဂၢဇင္း၊ စံုေထာက္ မဂၢဇင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ စာေစာင္၊ ရခိုင္ မဂၢဇင္း၊ စစ္ေတြ ေကာလိပ္ မဂၢဇင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ စာေစာင္၊ ဝရာဇ္ေျမ မဂၢဇင္း တို႔တြင္ ဦးဦးသာထြန္း၊ ဦးသူရိန္ စသည့္ ကေလာင္နာမည္မ်ား ျဖင့္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးသားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဆရာ ႀကီးမွာ ရခိုင္သမိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စာအုပ္ ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကို ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့သည္။

ႏို္င္ငံျခား သမိုင္းပညာရွင္ သုေတသီမ်ားႏွင့္ အတူ ရခိုင္သမိုင္းဆိုင္ရာ စာအုပ္၊ ရခိုင္ဝတၳဳစာအုပ္၊ ရခိုင္ကဗ်ာမ်ား စာအုပ္မ်ားကိုလည္း ထုတ္ေဝျပဳစုေရး သားခဲ့သည္။

(၁၉၅၉) ခုႏွစ္တြင္ ေရဒီယိုမွ ရခုိင့္အသံကို စတင္ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။ ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈ၊ ရခုိင္သမိုင္း၊ ရခုိင္စာေပ၊ ရခုိင္႐ိုးရာထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ားကိုလည္း ကမ႓ာသိေအာင္ ရွာေဖြစုေဆာင္း ထုတ္ေဝခဲ့သည္။

ဆရာႀကီးသည္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရး၊ အမ်ိဳးသား တန္းတူေရးအတြက္ ရခုိင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ALD) တြင္ နာယကအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္ အနယ္အနယ္ အရပ္ရပ္သို႔ မဲဆြယ္တရားေဟာ ထြက္ စဥ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပားေခ်ာင္းေက်းရြာ မဲဆြယ္တရား ေဟာပြဲတြင္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ ရသည္။

ဆရာႀကီးအား အမ်ိဳးသားေရး တရားေဟာ သည္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးစြဲခ်က္တင္ၿပီး ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ မဆလ စစ္အစိုးရ၏ တိုင္းျပည္အေပၚ မတ ရားေစာ္ကားမႈမ်ားကို ဆရာႀကီး၏ အခ်က္က်က်ေဝဖန္ ေဟာေျပာမႈမ်ားေၾကာင့္ မဆလ စစ္ဝါဒီမ်ား ဗမာလူမ်ိဳး ႀကီးဝါဒီမ်ားက အနာေပၚ ဒုတ္က်သကဲ့သို႔ မခံမရပ္ႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။

ယင္းေၾကာင့္ ဆရာႀကီးအား၊ အၿငိဳးထားကာ မတရားဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေထာင္ဒဏ္ (၃) ႏွစ္အျပစ္ ေပးကာ စစ္ေတြေထာင္တြင္ ခ်ထားခဲ့သည္။ ေထာင္က် ၿပီး (၅) လအၾကာ (၁၉၉၀) ဩဂတ္(စ္) (၁၄) ရက္ေန႔ တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

ေထာင္ထဲတြင္ စစ္ဝါဒီမ်ားက ဆရာႀကီးအား ထမင္း ေကၽြးရာတြင္ စိန္အစရွိေသာ အဆိပ္ပါသည့္ အစားအစာမ်ားအား ေန႔တုိင္းလုိလုိ အနည္းငယ္မွ် ထည့္ေကၽြးကာ လုပ္ႀကံခဲ့သည္ဟု ရခုိင္အမ်ိဳးသား အားလံုးက ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

သို႔ေသာ္ စစ္အုပ္စု၊ စစ္ဝါဒီမ်ားက ဆရာႀကီး သည္ ဦးေခါင္းတြင္ေသြး မတိတ္သည့္ ေရာဂါ (Cere-bral Haemorrhage) ျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ ေၾကာင္း THE TRUTH အမည္ရွိေဆာင္းပါးကို လုပ္ၾကံ ဖန္တီး ေရးသားခဲ့သည္။

ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း၏ ႐ုပ္အေလာင္းကို သူ၏ဇာတိ ေမြးရပ္ေျမ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သို႔ ယူေဆာင္လာ ၿပီး သူအလြန္တန္ဖိုးထားေသာ ရန္ေအာင္ေဇယ် (ေခၚ) သွ်စ္ေသာင္း ပုထုိးေတာ္ႀကီး၏ ဘုရားရိပ္တြင္ေျမျမႇဳတ္ သၿဂႋဳဟ္ခဲ့သည္။

စာေရးသူ၏အျမင္….

ျမန္မာနိုင္ငံရိွ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအသီးသီးတို႔သည္ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသား မ်ား ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆုိႀကေသာအခါ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားက ပိုၿပီး စိတ္အားထက္သန္စြာ အသက္ေပးတိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုတိုင္ရင္းသား လူမ်ဳိးထဲတြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ႔သည္။ လြတ္လပ္ေရးရသည့္အခ်ိန္တြင္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားလည္း က်န္တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ တန္းတူ ျပည္နယ္ ေတာင္းဆို ခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရခုိင္ကုိ ျပည္နယ္မေပးခဲ႔ပါ။

ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္တုိ႔ က ျပည္နယ္ ခဲ့သည္။ မဆလ အစုိးရတက္လာေသာအခါ ရခုိင္ျပည္ကုိ ျပည္နယ္ေပးအပ္ခဲ႔ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ (၁၄)ခုတြင္ ရခုိင္ကျပည္နယ္ အလြန္နိမ့္က် ဆင္းရဲေသာ ျပည္နယ္ ျဖစ္သည္။ နဝတ/ နအဖ စစ္ဝါဒီမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား မတရား ႏိွပ္စက္ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းမ်ားကိုလည္း တိုင္းရင္းသား ေဒသ အသီးသီး တို႔တြင္ ေတြ႔ရပါသည္။

လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒီ တိုင္းရင္းသားမ်ားအနိုင္က်င့္ ဗိုလ္က်မႈ မေတာ္ မတရားသတ္ျဖတ္မႈ၊ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းမႈ၊ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ရမ္းကားမႈ၊ ဖိႏွိပ္ ခ်ုပ္ခ်ယ္မႈတို႕ကို နဝတ/ နအဖ စစ္ဝါဒီမ်ား လက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးဆပ္ခဲ့ရသည္။

ဤအထဲတြင္ ရခုိင္ - ျမန္မာ ပ႑ိတ္ ဆရာႀကီး ဦးဦးသာထြန္း တစ္ေယာက္လည္း နဝတ/ နအဖ စစ္ဝါဒီမ်ား၏ မတရားဖမ္းဆီး ခံခဲ့ၿပီး ေထာင္အတြင္း လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

ထက္ျမတ္ခိုင္ (ဘူးသီးေတာင္)