က်င္သမိုင္း
က်င္သမိုင္းေၾကာင္းနန္႕
ပတ္သက္လို႔ ေတာင္ေက်ာင္းဆရာေတာ္၏
ရခိုင္ရာဇဝင္သစ္က်မ္းအပါအဝင္ ရခိုင္ရာဇဝင္က်မ္းတခ်ဳိ႕၏ အလိုအရ လက္ပန္းသည္႐ို႕ လက္ပန္းသတ္ၾကသည္ကို ၀ါသုေဒဝ၊ ဗလေဒဝေခတ္ (ဘီစီ ၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္က) ႐ွိဦးစြာ
ဒြါရာတီေခတ္ကပင္ဟိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ဝါသုေဒဝ၊
ဗလေဒဝ႐ို႕ မင္းညီေနာင္တက်ိပ္သည္ ဦးရီးေတာ္ကံသမင္းႀကီး ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္က်င္းပသည့္ လက္ပန္းသတ္ပြဲတိမွာ စာ႐ုယလက္ပန္းသည္ မုဠိအလက္ပန္းသည္႐ို႕ႏွင့္
လံုးသတ္အႏိုင္ရၿပီးေနာက္ျပည္သိမ္းပံုမ်ားကို ရြီးဖြဲ႔ထားသည္။ ဦးရာဇ္ေတာင္ဘုရားသမိုင္းလကၤာ “က်င္လက္ပန္းႏွင့္၊ ၿမီဝန္း႐ုပ္သီး ႐ႈမၿငီးေအာင္”ဟူ၍ ရြီးဖြဲ႔ထားသည့္အတြက္ က်င္ကိုလက္ပန္းလံုးပဲြဟုလည္းေခၚသည္။
လံုးသတ္အႏိုင္ရၿပီးေနာက္ျပည္သိမ္းပံုမ်ားကို ရြီးဖြဲ႔ထားသည္။ ဦးရာဇ္ေတာင္ဘုရားသမိုင္းလကၤာ “က်င္လက္ပန္းႏွင့္၊ ၿမီဝန္း႐ုပ္သီး ႐ႈမၿငီးေအာင္”ဟူ၍ ရြီးဖြဲ႔ထားသည့္အတြက္ က်င္ကိုလက္ပန္းလံုးပဲြဟုလည္းေခၚသည္။
႐ွိေခတ္ရခိုင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္ရခိုင္ရီတပ္မေတာ္မ်ားတြင္စစ္ခ်ီထြက္ေသာခါသန္မာထြားက်ဳိင္းသူက်င္သန္ႀကီးမ်ားက လွီကိုေလွာ္ခတ္ရသည္။”ဟူ၍ရြီးထားသည္။၎လွီေလွာ္သံကိုအေၾကာင္းျပဳလွ်က္ၿပိဳင္ေလာင္းသံက်ပ္မ်ားစပ္ဆိုခသည္။ “ကိုးစိတ္ကိုးလံ၊ ကိုးပင္းကန္၊ က်င္သန္တိရာတက္ပ်ာစီးလို႔၊ မဟာေလာင္းႀကီးထြက္လို႔လာ” “ကိုးဆယ့္ကိုးလံ၊
ကိုးပင္းကန္၊ က်င္သန္တၿပီး၊ စည္တတီး” စသည္ျဖင့္ျဖစ္သည္ “က်င္”ပညာသည္တုတ္၊ဓါး၊လက္နက္မ်ားကို မကိုင္ေဆာင္ဘဲ တစ္ဘက္ ရ
သူကို မိမိလက္၊ ေျချဖင့္ တိုက္ ခိုက္ အႏိုင္ ယူေသာ နည္း ပညာ ျဖစ္၏ က်င္ပြဲေတာ္ကို အျခားေသာပြဲမ်ားႏွင့္ တြဲဘက္၍ က်င္းပၾကသည္။ လက္ထပ္ မဂၤလာပြဲ၊ ဘုရားပြဲေတာ္၊ ေညာင္ေရသြန္းပြဲ၊ ေလွျပိဳင္ပြဲ၊ရွင္ျပဳရဟန္းခံပြဲ၊လြတ္လပ္ေရး ပြဲေတာ္၊ ျပည္နယ္ေန႔ပြဲေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးပ်ံ စ်ာပနပြဲေတာ္ႏွင့္ ရိုးရာအားကစားဖိတ္ေခၚပြဲ မ်ားတြင္ တခမ္းတနား စည္ကား သိုက္ျမိဳက္ စြာ က်င္းပေလ့ရွိၾက၏။ က်င္ပြဲမပါလွ်င္ မျပီးပါ၊ ပြဲ မွန္ လွ်င္ က်င္ပြဲ ပါရျမဲျဖစ္သည္။ က်င္ ဆိုသည္မွာ က်ားႏွင္႕ ယင္ ဆုိေသာ စကားႏွစ္လံုး ေပါင္းစပ္ရာမွ က်င္ဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။ က်င္အားကစားတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္သူ အမ်ိဳးသား ႏွစ္ဦးပါ႐ွိၿပီး တစ္ဦးက အဖမ္း တစ္ဦးက အခံျဖစ္ သည္။ အဖမ္းသမားသည္ က်ားကဲ႕သို႕ လ်င္ျမန္ျဖတ္လတ္ၿပီး၊ အခံသမားသည္ ယင္ေကာင္ကဲ႕သို႕ လ်င္ျမန္သည္ဟု တင္စားရာမွ က်ားႏွင္႕ယင္ ကစားနည္း ျဖစ္တည္ကာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ က်င္ကစားနည္း ျဖစ္လာသည္။ ရခိုင္ေဒသ အေခၚအေ၀ၚအားျဖင္႕ က်င္ကိုင္သည္ ဟု သံုးႏံႈးသည္။
သူကို မိမိလက္၊ ေျချဖင့္ တိုက္ ခိုက္ အႏိုင္ ယူေသာ နည္း ပညာ ျဖစ္၏ က်င္ပြဲေတာ္ကို အျခားေသာပြဲမ်ားႏွင့္ တြဲဘက္၍ က်င္းပၾကသည္။ လက္ထပ္ မဂၤလာပြဲ၊ ဘုရားပြဲေတာ္၊ ေညာင္ေရသြန္းပြဲ၊ ေလွျပိဳင္ပြဲ၊ရွင္ျပဳရဟန္းခံပြဲ၊လြတ္လပ္ေရး ပြဲေတာ္၊ ျပည္နယ္ေန႔ပြဲေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးပ်ံ စ်ာပနပြဲေတာ္ႏွင့္ ရိုးရာအားကစားဖိတ္ေခၚပြဲ မ်ားတြင္ တခမ္းတနား စည္ကား သိုက္ျမိဳက္ စြာ က်င္းပေလ့ရွိၾက၏။ က်င္ပြဲမပါလွ်င္ မျပီးပါ၊ ပြဲ မွန္ လွ်င္ က်င္ပြဲ ပါရျမဲျဖစ္သည္။ က်င္ ဆိုသည္မွာ က်ားႏွင္႕ ယင္ ဆုိေသာ စကားႏွစ္လံုး ေပါင္းစပ္ရာမွ က်င္ဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။ က်င္အားကစားတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္သူ အမ်ိဳးသား ႏွစ္ဦးပါ႐ွိၿပီး တစ္ဦးက အဖမ္း တစ္ဦးက အခံျဖစ္ သည္။ အဖမ္းသမားသည္ က်ားကဲ႕သို႕ လ်င္ျမန္ျဖတ္လတ္ၿပီး၊ အခံသမားသည္ ယင္ေကာင္ကဲ႕သို႕ လ်င္ျမန္သည္ဟု တင္စားရာမွ က်ားႏွင္႕ယင္ ကစားနည္း ျဖစ္တည္ကာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ က်င္ကစားနည္း ျဖစ္လာသည္။ ရခိုင္ေဒသ အေခၚအေ၀ၚအားျဖင္႕ က်င္ကိုင္သည္ ဟု သံုးႏံႈးသည္။
ရခိုင့္အမ်ိဳးသားေရး
ႏိုင္ႏိုင္
http://www.arakanlaywaddy.com/
EmoticonEmoticon